“Cantiga” de Mª Victoria Moreno.

 

Selene

CANTIGA

Neste amencer de pombas indecisas
conversarei coas fontes
onde beben pesares cristalinos
as sombras que se axitan pola noite.
Esa lúa de prata
atopou o tesouro
que eu perdera na auga.

No laio dos farois agonizantes
evocarei os nomes
que acenderon lucernas balbucintes
nas fragas mestas onde os medos dormen.
Esa lúa de prata
atopou o tesouro
que eu perdera na auga.

Neste tremor de chumbo e de diamante
serei luz que se esconde
no ardor aceso que xerou os días
ou na xerfa esfiañada en surtidores.
Esa lúa de prata
atopou o tesouro
que eu pedera na auga.

No rubor das estrelas acaladas
achegareime á morte,
sentirei o feitizo dos seus ollos,
e o seu bico na fronte.

(Do libro Elexías de luz, editado por Edicións Xerais. 2006.)

Recita Rosalía F., 3º ESO

“Deses teus olliños negros” de Rosalía de Castro.

      4
Cantan os galos pr’ ó dia,
Erguete, meu ben, e vaite.
— Como m’ ei d’ ir queridiña,
Como m’ ei d’ ir e deixarte

—D’ eses teus olliños negros
Como doas relumbrantes,
Hastr’ as nosas maus unidas
As vagoas ardentes caen.
¿Como m’ ei d’ ir si te quero?
Como m’ ei d’ ir e deixarte,
Si cá lengua me desvotas
E có coraçon me atraes?
N’ un corruncho do teu leito
Cariñosa m’ abrigaches
Có teu manso caloriño
Os frios pés me quentastes;
E d’ aqui xuntos miramos
Por antr’ ó verde ramaxe,
Cal iba correndo á lua
Por enriba dos pinares.
¿Como queres que te deixe
Como que de ti m’ aparte,
Si mais qu’ á mel eres dulce
E mais qu’ as froles soave?

—Meiguiño, meiguiño meigo,
Meigo que me namoraste,
Baite d’ onda min meiguiño
Antes qu’ ó sol se levante.

—Ainda dorme, queridiña,
Antr’ as ondiñas do mare,
Dorme por que m’ acariñes
E por qu’ amante me chames,
Que sol’ onda tí, meniña,
Pódo contento folgare.

—Xa cantan os paxariños,
Erguete, meu ben, qu’ é tarde.

—Deixa que canten, Marica,
Marica deixa que canten…
Si tí sintes que me vaya,
Eu relouco por quedarme.

—Conmigo, meu queridiño,
Mitá dá noite pasaches.

—Mais en tanto ti dormias
Contenteime con mirarte,
Qu’ asi sorind’ entre soños
Coidaba qu’ eras un anxel,
E non con tanta pureza
O pé d’ un anxel velase.

—Asi te quero, meu ben,
Com’ un santo dos altares,
Mais fuxe… qu’ ó sol dourado
Por riba dos montes saye.

—Irey, mais dame un biquiño
Antes que de tí m’ aparte;
Qu’ eses labiños de rosa
Inda non sei como saben.

—Con mil amores chó dera,
Mais teño que confesarme,
E moita vergonza fora
Ter un pecado tan grande.

—Pois confesate, Marica,
Que cando casar nos casen,
Non ch’ an de valer, meniña,
Nin confesores nin frades.
Adios, cariña de rosa!

—Raparigo, Dios te garde!

Cantares Gallegos, 1863

Recitan Rosa Lage e Víctor Rolle

“Nos curros de Aldoar” de Aquilino Iglesia Alvariño.

O 29 de novembro conmemorouse o 70 aniversario da publicación deCómaros verdes de Aquilino Iglesia Alvariño que saíu á luz na libraría Celta de Vilagarcía de Arousa en 1947, é o primeiro texto relevante da posguerra.

Imaxe: Labrada, Abadín,  Luis vilanova en Flickr

De Cómaros verdes.

[

 

Imaxe: Labrada, Abadín,  Luis vilanova en Flickr

 

O maio de Curros Enríquez.

 

Os maios de Viveiro 2017

Recita Víctor Rolle:

Aí vén o maio
de frores cuberto…
puxéronse á porta
cantándome os nenos;
i os puchos furados
pra min estendendo,
pedíronme crocas
dos meus castiñeiros.

Pasai, rapaciños,
calados e quedos,
que o que é polo de hoxe
que darvos non teño.
Eu sónvo-lo probe
do pobo gallego:
Pra min non hai maio,
pra min sempre é inverno!…

Cando eu me atopare
de donos liberto
i o pan non me quiten
trabucos e préstemos,
e como os do abade
frorezan meus eidos,
chegado habrá estonces
o maio que eu quero.

¿Queredes castañas
dos meus castiñeiros?…
Cantádeme un maio
sin bruxas nin demos;
un maio sin segas,
usuras nin preitos,
sin quintas, nin portas,
nin foros, nin cregos.

Aires da miña terra, 1880

Novas lecturas de Queixumes dos pinos.

 

Eu sei donde moran,
Eu sei donde están;
As vira de longe,
Seu golfo ó cruzar.

O corpo ostentaban,
De roxo coral,
As testas d’ anácre,
Lostregando están;
Os lábios ardentes d’ espléndido lázuli,
Q’ encanta ó mirar.

Estaban sentadas,
Con gran magestá;
En tronos de pérlas,
Cal reinas do mar.

Miréinas, miránome,
Con mágico afan,
C’ unha forte, pungente mirada,
Color verdemar:
Oh Dios, que decírme
Seus ollos querrán!..

Azucena e Iria:

**********************************************************************

O abrigo de vento círcio,
Sentada ó pé dos valados
Q’ hai nos Casás de Nemiña,
Os cabelos pieitando,
C’ un lindo pieite d’ ouro,
Que deslumbraba ó mirálo;
Cantaba á fada Rouriz,
Cousas do tempo pasado:

[Eran Manoel Leis e Baña,
Barrentos, Lastres é os Paz;
Eran Piñeiro e Leis Busto,
Ruiz, Canosa é Currás;
Arxomil, ó da Redonda,
(Nunca se m’ esquencerán)
Pedro Rodriguez, O campo,
Lourenzo, é Castro Romai;
Francisco de Castiñeira,
Cristobo, morto en agraz;
Mauro Fernandez, Menecho,
Manoel Romero é Pon… al.»]

Esta parte do seu canto,
Ben non se poido escoitar:
(Sopraba ó aire muy recio,
Nos valados dos Casás)
E, cal son de doce corda,
O longe foi espirar.

Noemí:

**********************************************************************

Fada garrida de leves alas,
Que leda voas,
No doce abril;
Rompendo a brétoma,
Con lindas galas,
Desconocida, presta e gentil:

Fada q’ as veces,
No espacio culto,
Dos pátrios agros costumas voar;
E as veces no aire,
Do monte inculto,
Te soes sin trazas evaporar:

Das tuas alas o doce ruido,
E dos teus pasos,
O grato son;
Que n’ o percibe o atento oído,
Mais que só o sente,
O corazon:

Oín mil veces na miña infancia,
Nos pátrios montes,
Da verde Erin;
Sentín tua engebre,
Doce fragáncia,
Cando pasabas por junta min.

Claudia e Saray:

************************************************************************

Das quentes prayas,
E non jocundas,
Cal sempre sóen,
Retornarán,
As leves e graciosas vagamundas,
E poI-o bardo,
Preguntarán.

E en torno ó fórmide,
Vougo e pendente,
Índo e volvendo,
Voltas darán;
E cal quen doces
Suidades sente,
Do instrumento nos formosos cornos,
Se pousarán.

Carmen e Nerea:

 

“O nobre Gundar” e outros fragmentos de Pondal.

Len Iván , Luís e John.

—Nobre Gundar, fillo d’ Ouco,
Fillo de Celt, de Rou fillo;
Ou bardo dos negros ollos,
De nobre andar e garrido
Escudo, de voz gemente,
D’ un acento nunca oído;
O rumor asomellante,
Do vento nos altos pinos:

Teus vagos e doces cantos,
Certo non desconocidos
Me son, e non veces poucas,
Os teño quezáis oído;
Ben no m’ acordo s’ agora,
Ou quezáis en tempo antigo;
Mais cos oídos da alma,
Que cos corpóreos oidos.

Un bardo que tan ben canta,
Non debe temé-l-o olvido;
Ou cantor dos nobres celtas,
Os de corpos ben cumpridos,
Que na terra de Brigándsia,
Pol-a pátria sucumbino!

de Queixumes dos pinos,1886

«Rei dos castros, castro forte,
Garrido castro Nemenzo;
O das uces montesias,
E dos carballos cerqueiros:
O da boa parecenza,
O dos altos parapetos;
Cheos de frores no vran,
E esquivas uces no inverno;
O dos fosos ben compridos.
E ben fondos e ben feitos;
Das rámpras en caracól,
E camiños encubertos;
Doce a vista desde longe,
Castro boó, castro compreto,
¡Ou castro, amigo dos celtas,
Antr’ os castros o primeíro:!

Coma un celta forte e armado,
Desde longe te contempro;
C’ o teu escudo embrazado,
Con que deféndel’ o peito;

 

 

Píllara

A hora en q’ a luz do luceiro,
Sobr’ o cabo loce tímida;
E á negra furna pïando,
Recóllense as breves píllaras;
A hora en q’ o raposo vagamundo,
Sae da sua manida;
E á caza d’ escarabellos,
Vai pol-a ruda marina;

A ‘quela hora en q’ a campana,
D’ humilde porto dorida;
Ó rudo pescador que ven d’ altura,
Fai decir: Ave Maria;

Entonces ó triste bardo,
Que soña antr’ as uces hirtas,
Na gentil arpa apoyado,
En donde o vento suspira;
Entóncel-ó bardo, cal vago fantásma,
Visita a melancolía.

 

Camariña

Día da Poesía con Rosalía de Castro.

PRIMI Rosalia

Rosalía por Primitivo, 2017

 

N’O CRAUSTRO
Dábanse bico-l-as pombas,
Voaban as anduriñas,
xogaba o vento c’o as herbas
Pobradas de margaridas,
Y as lavandeiras cantaban
Méntra-I-a fonte corria.
Fórons’ indo un-ha trás d’outra,
Y ali se quedou soiña,
C’a triste frente incrinada
Cabe un-ha arcada sombrisa…
Estonces non sey qué sombras
Quizais de memorias vivas,
Quizais d’os frades difuntos,
Pasar en procesion mística
Veu, n’aquelas soledades,
Que amaba canto temia.
Tembrou d’angustia e de pena
E con amarga sorrisa,
Mirando o xasmín sin follas
Qu’iban á brotar axiña

Marmurou mentras d’os ollos
As bagullas lle caian:
«Todo volve, todo torna,
Ménos ó ben qu’eu queria:
Todo, todo aquí se queda
Eu soya vou de fuxida.
Non ey de vervos mais, frores,
Adorno d’esas cornisas,
Nin á oir os teus marmurios
Fonte que a gozar convidas,
Nin á contemprarvos, pedras,
Testigos d’a pena miña;
Outros virán profanarvos,
Mentras eu morro esquencida.»
Sonaron pasos n’as bóvedas,
Soprou un-ha forte brisa,
Oyeuse una-ha carcaxada
Cal si d’o inferno saira:
Era ó trasno d’o convento,
Que recordand’outros dias,
Ríase d’as ansias negras
E d’a orfandá d’a meniña.

vídeoPreme aquí para acceder ao vídeo.

 

“Oda á filloa” de Marica Campo.

filloas3

ODA Á FILLOA

Ves das mans das avoas das nosas avoas,
moi ilustre señora, filloa, vella amiga,
fino corpo lixeiro, leite e fariña triga,
para ti a nosa festa, para ti as nosas loas.

Se con mel ou con zucre, toda amor, te nos doas,
é xusto que adozada a nosa língua diga
por mellor festexarte tamén unha cantiga
en Muimenta onde hoxe raíña te coroas.

Aquí está a túa casa, que o pobo ten memoria
e sábeche as fazañas, os días de contento
que regalache ós pobres todo ó longo da historia.

O antigo e o novo, xuntos nun mesmo alento;
traerán a esta vila un futuro de gloria,
¡que árbore con raíces non a derriba o vento!

Marica Campo

marica

Marica Campo

 

Ten o seu punto…” de Eduardo Pondal.

 

pondal1

Ten o seu punto,
A fresca rosa,
De ser collida,
A encantadora:
Cand’ inda tímida,
Sua testa asoma,
Quase escondida,
Na verde roupa,
Non dice nada,
Por vergonzosa:

Mais cando apenas,
Mostra as suas follas,
Está decindo:
—Agora, agora.

Cando ceibando,
Todas suas follas,

Desnudo o seo,
Mostra orgullosa;
Chégase tarde,
A calquer hora,
Por q’os ventetes,
Que a namoran,
Já lle roubaron,
Seu doce aroma.

Mais cando apenas,
Mostra as suas follas,
Está decindo:
—Agora, agora.

Queixumes dos pinos, 1886

Rosalía Fernández, 2º ESO

pondal2